PASCAL KANUNU

Bir kabın içindeki sıvıya, kabın herhangi bir yüzeyinden uygulanan kuvvet sonucu 
oluşan basınç, sıvı tarafından kabın her noktasına aynı oranda iletilir (yerçekimi kuvveti 
ihmal ediliyor).

Şekilde de görüldüğü gibi tahta bloğa uygulanan kuvvet doğrultusunu değiştirmezken 
içi sıvı dolu kaba uygulanan kuvvet, sıvı tarafından kabın her tarafına eşit miktarda 
dağıtılmaktadır.

Akışkanların durgun haldeki durumlarını inceleyen hidrostatikte, Pascal prensibinin 
önemli bir yeri vardır. Bu prensipten yararlanarak basınçla alan arasındaki ilişki, kuvvetle 
alan arasındaki ilişkiyi ortaya konulmuştur. Pascal prensibinden faydalanılarak; endüstriyel 
alanda önemli yer tutan hidrolik presler imal edilmiştir. Bu prensibe göre, işin üretildiği 
silindirin çapı ile kuvvetin uygulandığı silindirin çapı arasındaki oran ne kadar büyükse, o 
kadar büyük kuvvetler elde edilir.

Kap içindeki sıvıya, belirli kesitteki bir piston yardımı ile itme kuvveti uygulandığında sıvının basıncı 
artar. İtme kuvveti artarsa, basınç da artar. Pistonun kesit alanı artırıldığında, itme kuvveti de artacaktır.

Yukarıdaki şekilde F1 kuvveti küçük olmasına rağmen, büyüyen piston çapına bağlı 
olarak daha büyük bir F2 kuvveti elde edebileceğimiz görülmektedir. Bu 
prensipte yol ve kuvvet ilişkileri tamamen pistonların alanlarına bağlıdır. Önemli olan 
pistonların alanlarıdır. Bu hiçbir zaman akıldan çıkarılmamalıdır. 
Aşağıdaki formülde bu ilişki verilmektedir.

Yukarıdaki formül ile, alanlara bağlı olarak elde edilebilecek kuvvetler bulunur.

Yukarıdaki formül ile, alanlara bağlı olarak pistonların alacağı yollar bulunur. 
Uygulanan kuvvetin, alana bağlı olarak oluşturacağı basınç,

formülü ile bulunur. 
Basıncın alana bağlı olarak oluşturacağı kuvvet,

formülü ile bulunur.

F= Kuvvet (Kg) 
P= Basınç (Kg/cm2) 
S= Pistonun aldığı yol (cm) 
A= Piston alanı (cm2)

Örnek problem: Bir hidrolik el presinin küçük pistonuna 10 kg’lık kuvvet uygulanarak bir 
araç kaldırılmak isteniyor. Küçük piston çapı 10 mm, büyük piston çapı 100 mm olduğuna 
göre, 
a. Uygulanan kuvvet sonucu oluşan basıncı, 
b. Pistonun uygulayabileceği maksimum kuvveti,

c. Baskı pistonu 20 cm hareket ettiğinde, iş pistonunun ne kadar yukarıya kalkacağını 
hesap ediniz.

Verilenler: İstenenler: 
F1 = 10 Kg. P = ? 
d1 = 10 mm F2 = ? 
d2 = 100 mm S2 = ? 
S1 = 20 cm 
İlk yapılması gereken pistonların alanlarını bulmak olacaktır. Bunun için dairenin alan 
formülünden yararlanılır.

(10kg.lık bir kuvvet uygulayarak, yaklaşık 1 ton ağırlığı kaldırabildiğimizi görüyoruz.)

(20 cm.lik bir hareket sağladığımızda, arabanın 0,2 cm yukarı kalktığını görüyoruz.)